Linda Rosink (34) zakelijk en creatief leider
Broodfonds Sint Maarten
"Ziek zonder mijn Broodfonds? Ik wil het echt niet weten."
“Om allerlei gave kunstprojecten te realiseren richtte ik met een partner stichting Kopa op. Artshake bijvoorbeeld en de Pionier, een leerlijn over creatief vermogen voor het basisonderwijs. Via een vriendin kwam ik aan mijn Broodfonds Sint Maarten. Mooi vond ik: voor elkaar zorgen als het even niet gaat. Wat me overrompelde is dat iedereen echt verantwoordelijkheid voor elkaar neemt. Ik ervoer dat, toen ik zelf ziek werd. Na projecten in Malawi werd ik steeds moeier, met vreemde klachten. Ik kon met niet meer dan twee mensen afspreken, raakte overprikkeld, duizelig en heel erg moe. Na onderzoek bleek ik parasieten te hebben in mijn darmen: Bilharzia en Lamblia. Ik was op. Maar de drempel om mij ziek te melden lag hoog. Ik vond het fantastisch om iemand anders rust en financiële zekerheid te kunnen bieden, maar wilde zelf niet afhankelijk zijn, ‘teren op andermans centen’. Onzinnig natuurlijk, want je gaat juist bij een Broodfonds om dit soort situaties op te vangen. In ons Broodfonds werken we met een emo buddy en een zakelijke buddy. Gedurende mijn herstel heb ik met buddy Roos gepraat over hoe het ging, waar ik moeite mee had. Buddy Hans vroeg me naar de zakelijke kant, namens ons Broodfonds. Allebei zijn ze voor mij van grote waarde geweest. De rust die het je geeft dat je opgevangen wordt, zorgt ervoor dat echt aan je herstel kunt werken. Echt niets meer kunnen relativeert enorm. Ik heb in die periode nieuwe keuzes gemaakt. Overwerken is geen punt, maar tegenwoordig compenseer ik dat. Ik zoek vaker de rust op. Wat als ik ziek was geworden voordat ik in mijn Broodfonds zat? Ik wil het echt niet weten.
Paul Matthijs (37), CEO van Hedge
Broodfonds Tollentijn
“Een magisch moment, toen die schenkingen verschenen”
“Ik ben medeoprichter en CEO van Hedge. We maken backupsoftware voor filmmakers. Sinds 2014 ben ik bij Broodfonds Tollentijn. Ik kende een derde van de mensen al via de Utrechtse muziek- en theaterscene, een groep ondernemers die elkaar wat gunnen. Vlak nadat ik lid werd, moest ik een flinke kaakoperatie ondergaan waardoor ik er twee maanden volledig uit zou liggen. Lastig om meteen een beroep te doen op de anderen, maar heb niets dan steun gevoeld. Het was een magisch moment toen op mijn bankrekening de schenkingen verschenen. Je krijgt namelijk niet één grote schenking, maar van alle leden een stukje. Het wordt daar heel persoonlijk van. Sinds twee jaar hebben we vrijwel elke maand zieken, zodat ik het afgelopen jaar bijna m’n volledige inleg heb weggeschonken. Ik beschouw dat als een voorrecht, niet als een last. Fijn om mensen die je kent te kunnen steunen. Ziek zijn is heel eenzaam. Je wereld wordt superklein. Ik lag er zelf fysiek uit en heb de anderen daarover verteld, maar over burn-outs praten is moeilijker, als iemand nog maar nauwelijks geaccepteerd heeft dat hij ziek is. De burn-out verdient sowieso veel meer aandacht. Misschien zou het goed zijn als eenpitters een periodieke checklist krijgen, die ze vertelt wanneer ze eens met een psycholoog moeten gaan praten.”
Margriete Stokkermans (50), masseur
Eerste Rotterdamse Broodfonds, later overgestapt naar Haagse Kakker
"Ik stapte tien centimeter mis en brak mijn dijbeen"
“Ik ben ondernemer sinds 1999. In 2012 werd ik lid van een Broodfonds. Daarvoor ben ik -godzijdank- nooit zo lang ziek geweest dat mijn inkomen in gevaar kwam. Daar had ik geluk mee. Maar toen stapte ik in een fractie van een seconde tien centimeter mis met fikse gevolgen. Ik brak mijn dijbeen, moest geopereerd worden en acht maanden herstellen. Ziekmelden bij mijn Broodfonds ging bijna vanzelf. De reactie was direct: steun. Ik was 100 procent arbeidsongeschikt, want ik heb een beroep waarbij ik moet staan. Na vier maanden begon ik met 1 uur werken per dag en daarna steeds een beetje langer. Mijn Broodfonds vroeg mij iedere maand hoeveel schenking ik nodig had. Het was zó fijn om geen zorgen te hebben over mijn inkomen en me te kunnen concentreren op mijn herstel. Ik heb de tijd goed gebruikt om uit te rusten en na te denken over hoe ik mijn werk anders kon inrichten. Ik ben wel klanten kwijtgeraakt, het kostte anderhalf jaar voor ik weer op mijn oude inkomen zat.
Een kennis tipte mij over Broodfondsen. Ik vind het fijn om bij een groep te horen die is gebaseerd op vertrouwen en ik word blij van de wetenschap dat er zo veel mensen zijn die elkaar willen helpen. Zelf schenken is een heel prettige ervaring, zo volstrekt anders dan het er in onze ‘voor wat hoort wat’-maatschappij aan toe gaat. Je geeft, omdat je het een ander gunt en omdat het fijn is om een ander bij te staan.”
Marloes Liebrand (31), kostuumontwerpster
Broodfonds XL
“Schenken is makkelijker dan ontvangen”
Ik ben kostuumontwerpster voor films en tv-series en sinds 2013 zit ik bij Broodfonds XL. In mijn Broodfonds werk en leef je op jouw manier, maar weet je dat je steun hebt van de anderen. Dat verbindt ons. Omdat ik in eerste instantie bij een Broodfonds ging voor mijzelf, voelt het schenken nu alsof ik anderen iets cadeau kan geven. Pas bij de eerste zieke merkte ik hoe fijn het is dat voor een ander te kunnen doen. Andersom, toen ik zelf steun nodig had, vroeg ik te weinig schenking aan. Het bestuur drong toen aan om realistisch te zijn over wat ik nodig had om van te leven. In 2014 brak ik mijn bovenarm waardoor ik twee maanden mijn werk op halve kracht heb kunnen doen. Lopende projecten kon ik blijven doen door het fysieke werk aan anderen over te laten. Ik bleef wel telefoneren en adviseren, maar kon zes weken geen nieuwe klus aannemen. Toen het volgende filmproject zich aandiende, bleek dat ik het meeste werk weer zelf aan kon, al heeft volledig herstellen nog iets langer geduurd. Het Broodfonds heeft me geleerd dat schenken makkelijker is dan ontvangen, het vergt even tijd om je daaraan over te geven. Wat ik niet had verwacht is dat de taken die ik binnen mijn Broodfonds heb het nog leuker maken. Ik zit nu in onze Commissie Bosjes Bloemen. Zo raak ik meer betrokken en leer ik meer mensen in korte tijd goed kennen.
André Vermeulen (62), journalist
Broodfonds de Haagse kakker
"Door operatie het inzicht: Leven is meer dan het maken van omzet"
“Ik ben zelfstandig sinds 2011 en in 2015 stapte ik in mijn Broodfonds. Wij hebben zes zieken gesteund, onder wie ik zelf. Begin 2017 heb ik een hartoperatie ondergaan, waardoor ik uitgeschakeld werd en drie maanden schenkingen kreeg van de anderen. Mijn operatie en de revalidatie hebben mij geleerd dat het leven meer is dan het maken van omzet en winst. Ik ben een workaholic, maar ik probeer nu elke dag iets leuks te doen, al is het maar een halfuur. In 2017 werd ik secretaris, om iets terug te kunnen doen. Aanvankelijk kende ik niemand, maar inmiddels ken ik de helft bij naam en de anderen van gezicht. Het is best lastig om iedereen naar de bijeenkomsten te krijgen. Er zijn altijd afzeggingen, sommigen laten niets horen. Wij hebben daarom een aparte activiteitencommissie, die vijf à zes bijeenkomsten per jaar organiseert. Ook houden wij bijeenkomsten voor kleine groepen, zoals een ontbijt bij iemand thuis of een strandwandeling op zondag of een fietstocht.
Voordat ik bij een Broodfonds zat, was ik niet verzekerd. Ik kan iedere zzp’er het Broodfonds aanraden. Het is betaalbaar en je kiest je eigen schenking op basis van je vaste lasten en boodschappen. Dat een schenking maximaal twee jaar duurt is geen echt nadeel, omdat je eenmansbedrijf na zo’n lange periode feitelijk niet meer bestaat.”
Esther Bernart (38), theatertechnicus
Broodfonds GroenRecht
“Trek maar een jaar uit voor het herstel, zeiden de artsen”
“Ons Broodfonds GroenRecht is een van de weinige landelijke Broodfondsen vanuit een duurzaam netwerk. Wij hadden vijf jaar lang geen zieken. Ik had nooit gedacht dat ik de tweede zou zijn. De diagnose baarmoederhalskanker was reden om me direct voor 100 procent ziek te melden. Er kwam zoveel op me af. De eerste weken kon ik zaken regelen, zoals vervanging voor de laatste shows van het seizoen en het penningmeesterschap van mijn Broodfonds. Begin mei werd ik - succesvol - geopereerd. “Trek maar een jaar uit voor het herstel”, zeiden de artsen. Maar ik probeerde in september het nieuwe seizoen op te pakken, mondjesmaat. Soms moest ik na twee uurtjes weer naar huis omdat ik óp was. Niemand vond dat een probleem. Ik had die vrijheid nodig om te herstellen en werken gaf me de broodnodige afleiding. Ik moest nog wel de gedachte van me afschudden dat ik helemaal niets mocht verdienen. Tien maanden lang bleef ik samen met mijn Broodfonds afwegen in hoeverre ik nog herstellende was en wat voor schenking daarbij paste. Ik heb het schenkingsbedrag langzaam afgebouwd naar 50, 30 en 20 procent. Inmiddels ben ik grotendeels hersteld. Mijn Broodfonds heeft ervoor gezorgd dat ik geen financiële zorgen had en me compleet kon richten op herstel. Wat een rijkdom, om zo gesteund te worden door mensen met wie ik niet dagelijks te maken heb, maar die wel voor elkaar klaar staan!”
Gerben Welles (58), houthandelaar
Broodfonds Almere
"Betaalde meer dan een ton aan AOV. Dat geld is gewoon verdampt."
“Ik voel me als een vis in het water in mijn Broodfonds. Ik was in 2014 een van de initiatiefnemers en de eerste secretaris van Broodfonds Almere, het eerste van Flevoland. Ik was ook de eerste die een beroep deed op de anderen, vanwege een impingement aan mijn schouder. Ik kon nog niet eens een boodschappentas tillen. Omdat ik nog administratief werk kon doen, heb ik mij voor 50 procent ziekgemeld. Toen ik voor het eerst al die kleine schenkingen van ieder afzonderlijk lid op mijn bankrekening zag verschijnen, deed dat mij zeer veel. Zelfstandigen werken hard om een bestaan op te bouwen, toch waren ze allemaal bereid om mij dit te gunnen en mij te helpen. Stukje bij beetje kon ik steeds meer en na vijf maanden was ik 100 procent genezen. Omdat ik voldoende rust kon inbouwen heb ik nu géén problemen meer. In het Broodfonds deed ik inzichten op over werken. Als je altijd maar doorgaat, zeker bij ziekte, kun je een burn-out krijgen. Door te praten met anderen en je tijdig half ziek te melden kun je ook weer vlot herstellen. Rust voorkomt dat je er voor een lange tijd 100 procent uit moet, je bedrijf in gevaar komt en je misschien wel helemaal moet stoppen. Vroeger had ik een dure arbeidsongeschiktheidsverzekering en tikte ik jaarlijks duizenden euro’s af zonder ooit aanspraak op een uitkering te maken. In totaal heb ik zo meer dan een ton betaald. Dat geld is gewoon verdampt. In de crisis kon ik de premie niet opbrengen en ben ik een paar jaar onverzekerd geweest, stilletjes hopend dat me niets zou overkomen. Dát voelde absoluut niet goed. Ik ben blij met mijn Broodfonds.”
Machteld Wentzel (54), trainer, trainingsacteur en zangdocente
Broodfonds Fermate
“Een op de vier mensen krijgt kanker”
“Vanuit het Muziekpakhuis waar ik werk, was er in 2012 een initiatief om een Broodfonds te starten. Ik wilde daar meteen graag bij. Ik heb mezelf in mei 2016 ziekgemeld toen ik chemotherapie, een operatie en radiotherapie tegen borstkanker kreeg. Het herstel verliep vrij goed. Aangezien ik erg fit was toen ik aan de behandeling begon, ben ik twee maanden daarna weer fulltime begonnen. Maar ja, bij kanker is het lastig om te bepalen wanneer je genezen bent, het gaat niet om even chemo en dan maar herstellen. Ik heb het Broodfonds zo kort mogelijk gebruikt. Op momenten dat het kon, heb ik me nuttig gemaakt. Ik heb zelfs een boek geschreven over het omgaan met borstkanker, maar ik kon niet het werk doen waar ik normaal mijn geld mee verdien. Toen ik wel weer kon werken, stonden er weinig opdrachten. Opdrachtgevers verliezen je toch een beetje uit het oog. Misschien kunnen we in Broodfondsen gaan nadenken over hoe je na een ziekte je werk weer kunt oppakken. Ik ben mijn ziekte gaan inzetten in mijn werk, heb extra opleidingen gevolgd en een nieuw bedrijf opgericht, Life Changing Events. Ik help mensen bij het omgaan met ingrijpende gebeurtenissen. Nu ik kanker heb gehad, besef ik hoe fragiel het leven is. Op dit moment krijgt een op de vier mensen kanker. Voor dit soort situaties is een Broodfonds heel nuttig.”
Jaap Hoeve (35), tekstschrijver
Broodfonds Toost
“Het stemmetje in mijn achterhoofd”
“Ik ben tekstschrijver sinds 2013. In al die jaren ben ik nooit een dag ziek geweest, maar er spookte altijd een stemmetje in mijn achterhoofd dat zei dat ik een keer iets moest regelen voor arbeidsongeschiktheid. Begin 2018 was ik nauwelijks een half jaar lid van een Broodfonds -dat kun je nooit verzinnen- en dan gebeurt dit. Ik kreeg een herseninfarct.”
Beschadigd
“Het ene moment was er niks aan de hand en het andere moment werd ik met de ambulance afgevoerd en kon ik niet meer praten, niet meer lopen en één arm niet meer gebruiken. Het was duidelijk dat ik 100%
arbeidsongeschikt was, want na een tijdje bleek dat er mentaal en cognitief ook van alles beschadigd was (dat merkte ik pas later). Ik was niet eens in staat te communiceren met opdrachtgevers. Gelukkig deed familie dat voor me.”
Weer gaan werken
“Het was heel mooi om elke maand schenkingen op je bankrekening te zien binnenkomen van ‘vreemden’. Je voelt je gesteund en – zeker als je al zoveel andere dingen aan je hoofd hebt – is het heel fijn om te weten dat je je op korte termijn in ieder geval over geld geen zorgen hoeft te maken. Ook de bezoeken en cadeaus van mijn opdrachtgevers gaven me het vertrouwen dat ik me geen zorgen hoefde te maken of ik op termijn weer zou kunnen werken. Tijdens een intensief revalidatietraject begon ik voorzichtig weer een beetje met werken en sindsdien bouw ik het rustig op. Ik kan het tempo zelf bepalen. In 2019 streef ik ernaar weer fulltime te werken. Ik word nog steeds wat sneller moe en kan minder goed tegen stress, maar kan mijn werk goed doen.”
Trots
“Gezondheid spreekt niet voor zich. Zomaar opeens kan je leven op zijn kop staan. Ik heb geluk gehad dat het zo goed afgelopen is, maar het heeft er wel voor gezorgd dat ik veel tevredener ben met de dingen die ik wél heb. Waar ik me vroeger wel eens afvroeg of ik wel goed bezig was, ben ik nu dankbaar en trots op alles wat goed gaat. Omdat ik weet hoe het óók kan.”
Stadsherder Cees van der Sman (63)
“De schenkingen hielden ons letterlijk in leven”
Als zelfstandig stadsherder beheerde ik een kudde van vierhonderd schapen, tot 2017. Voor mijn vak en leeftijd was een AOV onbetaalbaar. Ik las online iets over het Broodfonds. Toen wij het onze in 2013 opstartten, kende ik alleen een collega-schaapherder. Het is heel sociaal en zelfs gezelliger dan ik tevoren dacht, dus na een aantal bijeenkomsten kende ik de meeste anderen. Ik werd onze eerste zieke. Ik kreeg een acute necrotische alvleesklierontsteking: een soort algehele bloedvergiftiging. Ik heb drie weken op het randje van de dood gebalanceerd. Toen ik na negen weken weer uit het ziekenhuis mocht, was ik 25 kilo lichter. Mijn spiermassa was verdwenen, ik kon nauwelijks lopen. Ik moest eerst mijn conditie opbouwen en de schenkingen van mijn Broodfonds hielden ons in die tijd letterlijk in leven. Na pakweg een half jaar kon ik weer werken, met een beetje hulp van vrijwilligers. Als je ziek bent is het fijn als je je financieel geen zorgen hoeft te maken. Omdat ik daarna geldzorgen van anderen in mijn Broodfonds dankzij schenkingen weg kon nemen, kon ik ook weer iets terug doen. Het is een fijn idee dat je op basis van vertrouwen met een groep betrekkelijke vreemden deze zekerheid kunt opbouwen.”
NB: Cees heeft inmiddels een vast dienstverband bij een stadsboerderij en stapte uit zijn Broodfonds. Hij laat nog weten dat hij zijn ongebruikte Broodfondstegoed terugkreeg.
